ماجرای شکلگیری نشانهها و نمادهای پرچم ملل مختلف بسیار جالب است؛ برای مثال شناخت نمادهای پرچم یونان بهعنوان نشان ملی یکی از تاریخیترین کشورهای دنیا و مهد دموکراسی غرب میتواند موضوعی جذاب برای علاقهمندان به موضوعات فرهنگی و تاریخی باشد.
پرچم یونان دارای زمینه آبی روشن با یک صلیب سفید متصالب در مرکز است. رنگ آبی نمادی از دریای اژه و آسمان یونان است. صلیب سفید نشانگر مسیحیت به عنوان دین رسمی کشور است. طراحی پرچم به دوران امپراتوری بیزانس باز میگردد و نماد مقاومت یونانیان در برابر اشغال عثمانی است. نسبت ابعاد پرچم یونان 2 به 3 است و رنگهای آن با دقت مشخص شدهاند. این پرچم از سال 1978 به عنوان پرچم رسمی کشور یونان به رسمیت شناخته شده است.
پرچم یونان
اول ببینیم یونانیان چگونه پرچمی را برای معرفی کشور خود انتخاب کردهاند و پرچمشان چه شکلی است. پرچم ملی یونان که آن را با عنوان «فیروزهای و سفید» (به یونانی: Γαλανόλευκη, Galanólefki) یا «لاجوردی و سفید» (Κυανόλευκη, Kyanólefki) هم میشناسند با چهار نوار سفید و پنج نوار افقی متناوب شناخته میشود. یک صلیب سفید هم در گوشه بالایی سمت چپ آن قرار دارد.
چرا رنگ پرچم یونان را آبی و سفید انتخاب کردهاند؟ این دو، رنگهای ملی یونان را تشکیل میدهند. آبی نماد آسمان و دریاها و سفید نشاندهنده خلوص مردم این کشور درزمان مبارزات برای حفظ استقلال سرزمینشان است. نماد صلیب هم که نشان دین مسیحیت شمرده میشود و گرایش مذهبی یونانیان را آشکار میسازد.
تعداد خطوط افقی آبی و سفید 9 تاست که برگرفته از شعار یونانی (Ελευθερία ή Θάνατος) و معادل عبارت انگلیسی Eleftheria i Thanatos است که یونانی برای «آزادی یا مرگ» معنا میدهد. (خطهای آبی را بهصورت کامل میتوان روی پرچم مشاهده کرد، 4 تا از خطهای سفید بهموازات خطوط آبی بهصورت کامل افقی هستند و یکی از آنها کوتاهتر و در نماد صلیب جای میگیرد؛ بنابراین تعداد خطوط را 9 تا در نظر میگیرند.) با این حساب 5 خط آبی را با واژه «آزادی» بهیونانی Έλευθερία برابر میدادند و 4 خط سفید را به مفهوم «مرگ» بهیونانیή Θάνατος ارتباط میدهند.
درباره عدد 9
این عدد در نگرش و فرهنگ یونانیها یک عدد شاخص شناخته میشود. برخی معتقدند که 9 خط موجود در رنگ پرچم یونان برای نشان دادن معنا و مفهوم آزادی در آن جای گرفته است و عدهای نیز نظر دیگری دارند و آن را به یکی از الهههای باستانی ربط میدهند. این دسته بر این باورند که 9 خط پرچمشان نماد موز بهحساب میآید که سمبل الهه هنر و تمدن در این کشور است. بد نیست بدانید در فرهنگ یونانی – رومی 9 ایزد و بعدها 9 ایزدبانو شناخته شدهاند که ایزدبانوی هنر را با سمبل موز میشناسند.
انتخاب نشان صلیب روی پرچم یونان به دین مسیحت و شاخه ارتدکس شرقی آن برمیگردد. آبی لاجوردی بهکاررفته در رنگ آن هم در طول تاریخ و با گذشت زمان دچار تغییراتی شده است. در این سیر تاریخی میتوان مشاهده کرد که بهویژه در اواخر دهه 1960 طیفی از آبی روشن تا آبی تیره بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است. این پرچم در تاریخ 13 ژانویه 1822 در اولین مجمع ملی در اپیداوروس مورد تصویب قرار گرفت تا بهعنوان نشان نیروی دریایی شناخته شود که این موضوع تا سال 1978 بر جای ماند.
پس از آن اولینبار در 22 دسامبر سال 1978 بود که بیرق لاجوردی – سفید با برخورداری از تناسب 2:3 بهعنوان پرچم و نشان ملی کشور یونان رسمیت پیدا کرد.
آیا پای پرچم دیگری هم در میان است؟
گفته میشود در سرزمین فلاسفه دو پرچم دیگر نیز وجود دارد که در برخی مواقع و شرایط از آنها نیز استفاده میشود. یکی از آنها دارای تناسب 1:1 است و بهصورت کاملا مربعی شکل میگیرد. زمینه این پرچم را رنگ آبی پر میکند که یک صلیب سفید را در مرکز خود جای داده است. در اطراف آن نیز برگهای زردرنگی را بهشکل دایره میتوان دید.
نمونه دیگری که از آن سخن به میان میآید با تناسب 2:3 طراحی میشود که به رنگ آبی شکل گرفته است و دو نوار سفید نیز آن را به 4 قسمت مساوی تقسیم میکنند.
شکلهای مختلف پرچم یونان
علمها و بیرقها در هر کشوری بهصورتهای گوناگون طراحی و تولید میشوند تا بتوان آنها را بهعنوان نماد و نشان ملی سرزمین مورد استفاده قرار داد. نشان ملی یونان هم از این امر مستثنی نیست و مردم این کشور نیز پرچم خود را در شکل و حالتهای زیر طراحی میکنند تا شرایط نشان دادن آن را در موقعیتهای مختلف داشته باشند.
پرچم رومیزی
این مدل از رایجترین و پرکاربردترین طراحیهایی است که برای پرچمها صورت میگیرد و در مجامع رسمی و مراسم ملی مورد استفاده واقع میشود که از این نظر اهمیت زیادی دارد، بهویژه در برخی مواقع با ایفای نقش تشریفاتی خود در ارتباطات بینالمللی جایگاه مهمی را به خود اختصاص میدهد.
اگر بخواهید به هر دلیلی یک نمونه از این مدل را در کشور خودمان تهیه کنید، پرچم های رومیزی را با ابعاد 30*20 سانتیمتر خواهید دید که در بسیاری مواقع جنس پارچههای آن را ساتن تشکیل میدهد. پایههای این نوع را میتوان از سنگ یا استیل ساخت.
مطالعه کنید: شهر پرسیچی ایتالیا، ساکن شوید و حقوق بگیرید!
پرچم تشریفات
نمونه دیگری از پرچم یونان را برای شرایط و مراسم تشریفاتی تهیه میکنند که باز هم از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر به سراغ یکی از این نمونهها بروید ابعاد 90*150 آنها را از نزدیک میبینید که در ارتفاع 2 متری قرار میگیرند. پایه این مدلها را از چدن پنجهشیری یا خورشیدی انتخاب میکنند.
پرچم اهتزاز
منظور از این نوع پرچم ها، مدلهایی است که برای استفاده و به اهتزاز درآوردن در فضای باز مورد استفاده قرار میگیرند که کاربرد بسیار مهمی در موقعیتها و مراسم ملی و بینالمللی دارد. این نوع هم بهصورت عمودی و هم بهصورت افقی تولید میشود و یکی از پارچهها معمول برای تهیه آن را ساتن تشکیل میدهد.
کدام مدل را بخرم؟
تابستان یکی از زمانهای مناسب برای سفر به یونان بهحساب میآید و من نیز به این خطه فرهنگی و تاریخی دلبستگی زیادی دارم و بسیار مشتاق هستم که هرچه زودتر به دیدن مکانهایی بروم که در لابهلای خطوط کتابها درباره ایزدان و الهههای آن و زیبایی سرزمینشان مطالب زیادی خواندهام. با این اوصاف قصد دارم برای نشان دادن علاقهام به این سرزمین و آشنایی و دوستی با مردم آن همراه خودم یک پرچم کوچک یونان نیز ببرم. هنوز تصمیم نگرفتم که چه نوع و با چه اندازهای بخرم که در موقعیتها یمختلف و اماکن متعدد بتوانم آن را به همراه داشته باشم.
تصویر کهن پرچم یونان
شاید شما هم علاقه داشته باشید که درباره اولین پرچمهایی که در این کشور استفاده میشد، مطالبی را بدانید. اینطور که میگویند در روزگاران قدیم پرچم ملتها تنها از یک تیرک خمیده به وجود میآمد. درباره یونانیها موضوع جالبتر به نظر میرسد. آنها یک قبضه صلاح یا یکی از حروف الفبای خود را برای نصب بر بلندای یک تیرک در نظر میگرفتند و آن را بهعنوان علم لشکر یا نشان و نماد ملت خود حمل میکردند.
نکته جالبتر درباره یونانیها این است که احتمالا ایشان نخستین کسانی بودند که رسم تهیه پرچم از پارچه را در دنیا بنا گذاشتند و این ابداع را بهنام خود به ثبت رساندند. آنها پارچهای را بهصورت مربعیشکل میبریدند و روی یک میله میچسباندند؛ سپس از طرف عرض پارچه آن را بر فراز یکی از نیزههایشان قرار میدادند.
جمعبندی
پرچم هر ملتی نمادی از تاریخ، فرهنگ و باور مردم آن سرزمین شناخته میشود و ماجرای شکلگیری جالبی دارد. پرچم یونان نیز بهعنوان یک کشور اصیل تاریخی با فرهنگی بسیار کهن اگرچه با ظاهری ساده و ملایم به نظر میرسد، مفاهیم مورد علاقه یونانیها را در خود جای میدهد. این پرچم حامل 9 خط متناوب افقی بهرنگهای آبی لا جوردی و سفید است.
نظر مشهور درباره این خطوط این است که آنها به مفهوم یونانی برای «آزادی یا مرگ» اشاره دارند. وجود یک صلیب در گوشه چپ بالای پرچم نیز نشانی از دین مسیحیت ارتدکس شرقی بهشمار میآید. سفیران گشت به عنوان مجری مستقیم تور یونان امیدوار است اطلاعات کافی را از این مطلب به دست اورده باشید.
بیشتر بدانید: معرفی کامل شهر کاندلا ایتالیا